Antoine Duhamel

Właściciel najbardziej chyba imponującej brody w świecie muzyki filmowej. Antoine Duhamel, syn pisarza Georgesa Duhamela i aktorki teatralnej Blanche Albane, edukację muzyczną odbierał w paryskim konserwatorium pod egidą takich nauczycieli, jak Olivier Messiaen i René Leibowitz. Równocześnie studiował na Sorbonie psychologię, muzykologię oraz inne kierunki. Asystował również Pierre’owi Schaefferowi, słynnemu francuskiemu twórcy muzyki konkretnej.

Tak solidne podstawy muzyczne pozwoliły Duhamelowi zaistnieć w świecie kina wraz z początkami francuskiej Nowej Fali. Początkowo komponował do obrazów krótkometrażowych, poznając m.in. Alexandre’a Astruca, zaś od roku 1964 – do kinowych filmów fabularnych (debiutem był obraz Le grain de sable). Przełomem okazał się kolejny rok, kiedy to Duhamel spotkał Jean-Luca Godarda. 40-letni podówczas kompozytor napisał dla Godarda jedną z niewątpliwie najpiękniejszych ścieżek francuskiej Nouvelle Vague, Szalonego Piotrusia, i w dwa lata później ponownie spotkał się ze słynnym reżyserem na planie Weekendu.

Po usługi Duhamela sięgali również François Truffaut (m.in. urokliwe, liryczne Skradzione pocałunki oraz Małżeństwo) i Bertrand Tavernier – obaj czterokrotnie. Zwieńczeniem relacji zawodowej z Tavernierem była Przepustka z 2002 roku, która przyniosła kompozytorowi nagrodę na Festiwalu Filmowym w Berlinie oraz nominację do Cezara (przegrał z Wojciechem Kilarem, uhonorowanym za Pianistę). Począwszy od lat 90-tych, Duhamel nawiązał współpracę z hiszpańskim reżyserem Fernando Truebą, co zaowocowało trzema nominacjami do nagrody Goya za muzykę do filmów: Podwójna obsesja, Belle Époque oraz Dziewczyna marzeń. Francuz bezbłędnie odnalazł się w iberyjskiej poetyce, podobnie jak wiele lat wcześniej porywał gorącymi rytmami tanga w komedii L’Acrobate.

Oprócz twórczości dla kina, Duhamel był również uznanym kompozytorem muzyki poważnej, sakralnej i operowej. Ma na swoim koncie utwory koncertowe, symfonie i suity symfoniczne, balet, serenady, oratoria, a nawet requiem. Jest też założycielem szkoły muzycznej (L’École nationale de musique de Villeurbanne), która cieszy się dużą popularnością. Ponadto w latach 1954-1958 piastował funkcję dyrektora artystycznego wydawnictwa Les Discophiles français.

Antoine Duhamel bez wątpienia wyróżnia się na firmamencie kompozytorów Nowej Fali. Jako jeden z nielicznych nie wkroczył do kina za pośrednictwem sceny jazzowej lub popowej – od samego początku postrzegał siebie jako kompozytora muzyki poważnej. Przygodę z filmem rozpoczął dość późno, bo jako niemal czterdziestolatek. Nie dorobił się również (w odróżnieniu od Delerue, Lai’a czy Legranda) „reżysera na całą karierę” – dla takich twórców jak Godard, Truffaut czy Tavernier był po prostu jedną z opcji na rynku kompozytorskim. Nie zmienia to jednak faktu, że tworzył bardzo ciekawą, inteligentną muzykę, która potrafiła zaskoczyć odważnym ujęciem tematu – czego przykładem może być chociażby Pieśń o Rolandzie z 1978 roku, okraszona archaiczno-mistyczną, eksperymentalną ilustracją. Zwykł również mawiać, że „aby być kompozytorem filmowym, trzeba być najpierw kompozytorem”.

Antoine Duhamel zmarł 11 września 2014 roku w wieku 89 lat w swoim rodzinnym domu w Val-d’Oise.