Niezliczone triumfy Pixara przysłaniają nieco fakt, że dzisiejsze kino animowane to nie tylko Ratatuje, Odloty i ich gorsze imitacje seryjnie produkowane przez inne wytwórnie, kino animowane to również pole do ciekawych eksperymentów, z których kilka w ostatnich latach przełamywało gatunkowe bariery z bardzo dobrymi rezultatami (Persepolis, Walc z Baszirem). Na niwie animacji postanowił sprawdzić się także jeden z największych oryginałów współczesnego Hollywoodu, Wes Anderson, który sięgnął po popularną książkę Roalda Dahla Fantastyczny pan Lis, stosując rzadko dzisiaj używaną metodę animacji stop-motion. Rezultat jest zdumiewający – takiej dawki szaleństw hollywoodzki mainstream w tej kategorii dawno już chyba nie widział.
Zanim Anderson sprowadził na pokład swojego projektu kompozytora do napisania oryginalnego score, dobrał zestaw piosenek, które w ostatecznej wersji filmu pełnią kluczową rolę. Na potrzeby obrazu kilka z nich napisała prominentna figura brytyjskiego rocka alternatywnego, Jarvis Cocker – finalnie w ścieżce znalazł się jeden jego utwór. Petey’s Song, bo o tej piosence mowa, w dziwaczny sposób wpisuje się w zupełnie nieprzewidywalny, zwariowany wręcz misz-masz, jaki stanowi zebrany przez Andersona songtrack. Czegóż tu nie ma: jest pochodząca z disney’owskiego serialu z lat 50-tych Ballad of Davy Crockett, w rytm której pan Lis wykonuje poranne ćwiczenia; są słynni The Beach Boys, których Heroes and Villians w absurdalny, ale w swoim dziwactwie intrygujący sposób towarzyszy scenie włamania na kurzą fermę; są The Rolling Stones z klasykiem Street Fighting Man, w takt którego zniszczony w akcie zemsty zostaje dom pana Lisa; są folkowe przyśpiewki Burla Ivesa; jest wreszcie przebojowy Let Her Dance do sceny finałowego tańca kukiełkowych zwierzaków. Istne szaleństwo, ale na swój sposób błyskotliwe – na pierwszy rzut oka nic tu do siebie nie pasuje, efekt końcowy wypada jednak o dziwo przekonująco. Czy w tym szaleństwie jest metoda – szczerze mówiąc, nie wiem, jednak mieszanka brzmi tak oryginalnie, że nie sposób przejść obok niej obojętnie.
W oparach andersonowego absurdu porusza się także najmniej chyba spodziewany na stołku kompozytorskim człowiek – Alexandre Desplat. Jako że w momencie jego angażu zestaw piosenek był już gotowy, Francuzowi pozostało uzupełnić własną, oryginalną muzyką te wątki, których Stonesi i The Beach Boys obsłużyć nie mogli. Wkład Desplata jest również istną kanonadą dziwacznych pomysłów, które na papierze zdawałyby się nijak do siebie nie przystawać, ale w jakiś sposób spełniają swoje zadanie. O ile początek płyty nie zwiastuje jeszcze tornada, Francuz zaczyna bowiem od inspirowanego folkiem i country lekkiego tematu dla tytułowego bohatera, o tyle potem zaczyna się prawdziwa jazda bez trzymanki.
W pewnym momencie score zamienia się w absurdalny pastisz, w którym znalazło się miejsce zarówno na hołd dla Ennio Morricone, jak i dla klasyków francuskiej muzyki filmowej; znalazł się czas na pompatyczny marsz, na spaghetti western, nawet na militarystyczną, opartą o perkusję muzykę akcji. Na dodatek nad całością góruje napisana przez Desplata do słów zaczerpniętych z książki piosenka o trójce złowieszczych farmerów, z którymi pojedynkować się musi tytułowy bohater (!), zaśpiewana przez chłopięcy chór, jak gdyby żywcem wzięta z europejskiego kina lat 60. i 70. Żeby było zabawniej, pojawia się ona w jednym z kulminacyjnych momentów filmu, w scenie batalii z siłami nieprzyjaciela (Great Harrowsford Square), gdzie jej nieoczekiwane wejście poprzedzone jest filmowo-muzycznym hołdem dla… westernów Leone. Podobny ukłon w stronę twórcy Dobrego, złego i brzydkiego towarzyszy postaci psychopatycznego szczura, który to otrzymał własny temat (Bean’s Secret Cider Cellar, Just Another Dead Rat… ), bardzo kreatywny i dowcipny pastisz klasycznych dokonań Morricone. Score Desplata zamyka magiczny Canis Lupus, wnosząc niespodziewaną dawkę powagi i zadumy. Aby w całkowitą konfuzję wprawić miłośnika klasycznie rozplanowanych ilustracji dramatycznych, do worka wrzucono jeszcze dwa utwory Georgesa Delerue, w tym urocze Une Petite Ile z filmu Les Deux Anglaises et le Continent – czy to pomysł Andersona, czy może obeznanego w dokonaniach swoich pobratymców Desplata, z wywiadów z twórcami nie wynika, w każdym razie obaj panowie wykazują się chyba zbliżonym poczuciem humoru.
Fantastyczny pan Lis zaskakuje na każdym kroku, zarówno w przypadku score, który stanowi w karierze francuskiego kompozytora ewenement, jak i w ujęciu całościowym, jako że w filmie raz po raz zadziwia oryginalnymi, nietuzinkowymi zagraniami ilustracyjnymi. I choć czasami soundtrack używany jest przez Andersona wbrew logice, choć jego rola w kilku scenach jest nie do końca trafiona, to odwaga i pomysłowość dobranej muzyki w pamięci widza po prostu pozostają. Może się wydawać, że przy energetycznych przebojach rockowych Desplat będzie przygaszony i niesłyszalny, niemniej jednak w odpowiednich momentach przejmuje on inicjatywę, co najlepiej widać na końcowym etapie filmu. Album wydawać się może istnym bałaganem, ale jednego odmówić mu nie można: unikalności w skali rzadko spotykanej. Muzyka dla ciekawskich i poszukujących.
