Gustavo Santaolalla to przykład twórcy, który autorem muzyki filmowej stał się już po tym jak odniósł światowy sukces jako instrumentalista.
Kompozytor na świat przyszedł w 1951 w El Palomar (miejscowość w pobliżu Buenos Aires w Argentynie). Karierę muzyczną rozpoczął stosunkowo wcześnie, albowiem w wieku lat 16, kiedy to założył, legendarną już dziś formację Arco Iris, zespół, który łączył latynoamerykański folk z rockiem. Członkowie zespołu jak przystało na grupę z czasów hipisowskich ćwiczyli yogę i żyli w komunie, której przywódcą był Danais Wynnycka (znany jak Dana – w zespole odpowiedzialny także za chórki). Formacji udało się wylansować kilka przebojów w tym wielki argentyński hit Mañana Campestre (Wiejski poranek). Arco Iris działali też aktywnie na innych płaszczyznach muzycznych, tworząc m.in. ilustrację baletową dla Oscara Aráiza („Agitor Lucens V”). Jednak w roku 1975 Gustavo Santaolalla zdecydował się odejść z grupy (nie mógł znieść rygorystycznych ograniczeń, jakie narzucał Dana – wegetarianizm, abstynencja, zakaz sięgania po używki, zakaz uprawiania seksu). Kompozytor postanowił założyć własny zespół, który nazwał Soluna (Santaolalla – gitara, Alejandro Lerner – fortepian i wokal, Monica Campins – wokal). Trio nagrało tylko jedną płytę (Energia Natural, 1977), po czym przyszły zdobywca Oskara, zdecydował się na wyjazd do Los Angeles.
W Los Angeles poświęcił się przede wszystkim działalności producenckiej, z wielką wytrwałością lansując argentyńską odmianę rocka (nie bez sukcesów) i takie zespoły jak: Molotov, Café Tacuba, Julieta Venegas, Divididos, czy Bersuit Vergarabat. Jednocześnie nie zaprzestał komponowania, występując pod szyldem Santaolalla. Udało mu się wydać trzy solowe albumy: Santaolalla (1981), GAS (1995) i Ronroco (1998), z których szczególnie ten ostatni miał ogromny wpływ na jego późniejszą działalność na polu muzyki ilustracyjnej (utwory tam zawarte, wygrywane na zapomnianym instrumencie strunowym o nazwie charango, znalazły się na ścieżkach dźwiękowych do filmów: „The Insider”, „The Contender”, „The Motorcycle Diaries” i „Babel”).
Mimo iż swój pierwszy soundtrack napisał do niezależnego filmu „She Dances Alone” (1981) to jednak na dobre do branży muzyki filmowej Santaolalla trafił w końcu lat 90, dzięki swojemu przyjacielowi, meksykańskiemu reżyserowi Alejandro Gonzalezowi Innaritu, komponując partyturę do jego „Amores Perros”. Skrajnie minimalistyczna, hipnotyzująca muzyka idealnie nadawała się do ambitnego kina meksykanina, kina, które skupia się przede wszystkim na psychice bohaterów. Tutaj wszelkie próby dźwiękowego przepychu mogłyby zepsuć misterną atmosferę, jaką kreuje warstwa obrazowa. Współpraca przy „Amores Perros” przebiegała na tyle dobrze, że Argentyńczyk stał się etatowym kompozytorem Innaritu pisząc także muzykę do kolejnego pełnometrażowego filmu reżysera, a mianowicie do „21 gramów”. Za kompozycję tą został doceniony przez środowiska branżowe, zdobywając World Soundtrack Award w kategorii Odkrycie Roku.
To wyróżnienie otworzyło mu drogę do wielkiej sławy, drogę, po której twórca konsekwentnie kroczy, jednocześnie zdobywając uznanie krytyków i niemal wszystkie najważniejsze nagrody w branży filmowej, w tym oczywiście nagrody BAFTA („Dzienniki motocyklowe”) i Oscary (dwukrotnie z rzędu za „Tajemnice Brokeback” i „Babel”).
Styl Gustavo Santaolalli można określić jako skrajny minimalizm mieszający w sobie folkowe brzmienia muzyki latynoskiej, afrykańskiej, soulu, country z awangardowym rockiem. Kompozytor wykazuje się świetnym wyczuciem jeśli chodzi o ilustracje wszelkiego rodzaju dramatów psychologicznych, w których muzyka ma być opisem stanów wewnętrznych bohaterów. Prawdopodobnie właśnie ta umiejętność sprawia, że krytycy tak wysoko cenią sobie dzieła Argentyńczyka
NAGRODY
Oscar:
- 2007 – Babel
- 2006 – Brokeback Mountain
Złoty Glob:
- 2006 – Brokeback Mountain – piosenka „A Love That Will Never Grow Old”
BAFTA:
- 2007 – Babel
- 2005 – The Motorcycle Diaries
Argentinean Film Critics Association Award – Silver Condor:
- 2005 – The Motorcycle Diaries
Chicago Film Critics Association Award:
- 2006 – Brokeback Mountain
Clarin Entertainment Awards:
- 2004– The Motorcycle Diaries
Hollywood Film Award:
- 2006 – Kompozytor Roku
Las Vegas Film Critics Society Award – Sierra:
- 2005 – Brokeback Mountain
Online Film Critics Society Awards:
- 2006 – Brokeback Mountain
San Diego Film Critics Society Award:
- 2006 – Babel
Satellite Award:
- 2006 – Babel
- 2005 – Brokeback Mountain – piosenka „A Love That Will Never Grow Old”
World Soundtrack Award:
- 2005 – Brokeback Mountain – Public Choice Award
- 2004 – 21 Grams – Odkrycie roku
NOMINACJE
Złoty Glob:
- 2007 – Babel
- 2006 – Brokeback Mountain
BAFTA:
- 2006 – Brokeback Mountain
Broadcast Film Critics Association Award:
- 2007 – Babel
- 2006 – Brokeback Mountain
Chicago Film Critics Association Award:
- 2006 – Babel
Grammy:
- 2008 – Babel
- 2007 – Brokeback Mountain
Emmy:
- 2012 – Hell on Wheels (temat)
Goya:
- 2011 – Biutiful
Silver Ariel (Meksyk):
- 2011 – Biutiful
- 2001 – Amores Perros
Online Film Critics Society Award:
- 2005 – Brokeback Mountain
World Soundtrack Award:
- 2005 – Brokeback Mountain – Best Original Soundtrack of the Year
- 2005 – Brokeback Mountain – piosenka „A Love That Will Never Grow Old”
Cinema Brazil Grand Prize:
- 2009 – Linha de Passe