Nino Rota (właściwe nazwisko: Giovanni Rota Rinaldi) był jednym z najbardziej poważanych w świecie i najbardziej znanych włoskich kompozytorów muzyki filmowej. W swojej karierze w branży zilustrował ponad 150 obrazów. Pisywał ponadto muzykę do przedstawień teatralnych, prace koncertowe, opery, muzykę kameralną, chóralną i inne. Jednak najbardziej znany jest ze ścieżki dźwiękowej do dwóch pierwszych części trylogii Ojciec chrzestny.
Rota urodził się w Mediolanie, w muzycznej rodzinie. Był wybitnie uzdolniony i od najmłodszych lat ujawniał swój niezwykły talent. Jako 11-latek napisał swoje pierwsze oratorium, które już rok później wystawiono w Mediolanie i Paryżu. Profesjonalną muzyczną edukację rozpoczął w konserwatorium w swym rodzimym mieście i kontynuował ją w słynnej Akademii Muzycznej św. Cecylii w Rzymie, którą ukończył w roku 1930. Za namową swego profesora z mediolańskiego konserwatorium – Arturo Toscanini’ego, wyjechał zdobywać doświadczenie do USA, gdzie będąc na stypendium w Filadelfii zgłębiał m.in. tajniki dyrygentury pod kierunkiem Fritza Reinera, tam też zasmakował jazzu, musicalu i muzyki filmowej. Po powrocie do Włoch w 1932 r. studiował na Uniwersytecie w Mediolanie. Po obronie pracy o renesansowym kompozytorze Gioseffo Zarlino w 1937 r. rozpoczęła się, równoległa z kompozytorską, pedagogiczna kariera Roty, która doprowadziła go w 1950 r. na posadę dyrektora konserwatorium w Bari, którą to dzierżył nieprzerwanie niemal aż do swojej śmierci w wyniku niewydolności serca.
Choć pierwszy film z jego muzyką datowany jest na lata 30., to prawdziwa kariera Roty w świecie muzyki filmowej rozpoczęła się we wczesnych latach 40. W czasie tamtej dekady zilustrował ponad 30 obrazów, jednak najbardziej intensywne były dlań lata 50., kiedy napisał ponad dwukrotnie więcej score’ów. Wówczas to po raz pierwszy spotkał reżysera Federico Felliniego. Od roku 1952, kiedy powstał Biały szejk współpraca tych dwóch panów rozwinęła się w jeden z najsłynniejszych duetów reżyser-kompozytor, obejmując m.in takie tytuły jak Wałkonie, La Strada, Słodkie życie, Osiem i pół, Rzym, Amarcord czy Casanova. Fellini o swoim kompozytorze zawsze wypowiadał się w samych superlatywach, podkreślając doskonałą harmonię między nimi i twierdząc, iż Rota nie musi widzieć nawet obrazów z jego filmów, by skomponować doskonałą dla nich muzykę. Na dowód przyjaźni obu panów niech świadczy fakt, iż reżyser zadedykował swemu kompozytorowi film Próba orkiestry, zaś na pogrzebie Felliniego, trębacz Mauro Maur, na prośbę żony filmowca, zagrał jeden z utworów skomponowanych przez Rotę.
Obok partytur z filmów Felliniego, do najbardziej znanych ścieżek dźwiękowych w dorobku Włocha należą Lampard, Wojna i pokój, Waterloo, Poskromienie Złośnicy, Romeo i Julia oraz oczywiście pierwsza i druga część Ojca Chrzestnego Francisa Forda Coppoli. Za ostatni z wymienionych obrazów Rota otrzymał nawet Oscara, jedynego w swojej karierze, jednak nie pojechał odebrać nagrody, gdyż wolał zostać w Bari.
Nino Rota, wspominany jako osoba niezwykle pogodna i potrafiąca zarażać swym optymizmem innych, potrafił komponować dużo i w niedługim czasie, zawsze na przynajmniej solidnym poziomie. Umiał odnaleźć się w każdym gatunku filmowym i z powodzeniem pisać tak muzykę do europejskiego dramatu, jak i hollywoodzkiej epiki. Same tematy miłosne z Ojca Chrzestnego czy Romea i Julii zapewniły Rocie nieśmiertelność, jednak jego muzyka jest znacznie bogatsza, niż tylko te dwie słynne prace i z całą pewnością warta poznawania.
Strona poświęcona kompozytorowi:
NAGRODY:
Oscar:
Złoty Glob:
BAFTA:
Grammy:
David di Donatello Award:
Srebrna Wstęga:
NOMINACJE:
Oscar:
Złoty Glob:
BAFTA:
Grammy: