W pogodny krakowski wieczór 19-go marca w Centrum Kongresowym ICE miałem okazję uczestniczyć we wspaniałym koncercie Metropolis Abla Korzeniowskiego. Muzyka polskiego kompozytora nadała wyświetlanemu symultanicznie arcydziełu Fritza Langa zupełnie nowego wymiaru. Zapraszam do przeczytania relacji z tego niezapomnianego widowiska.

W ostatnim odcinku cyklu przyjrzymy się rezultatom wspólnych, polsko-francuskich przedsięwzięć. Nasz kraj łączy z Francją kawał historii, również w wymiarze kulturowym. Szczególnie w okresie PRL-u Paryż był dla polskich intelektualistów i artystów swego rodzaju oknem na świat, miejscem ucieczki od komunistycznej, nadwiślańskiej rzeczywistości. Słabość do kultury francuskiej wielu z nas - w tym niżej podpisany - ma więc w genach. O tym, że bliskie stosunki artystyczne obu europejskich stolic dają znakomite efekty, przekonamy się dzięki muzyce Wojciecha Kilara napisanej dla Paula Grimaulta oraz muzyce Jeana Prodromidèsa skomponowanej dla Andrzeja Wajdy.

Nie jest żadną tajemnicą, że francuscy filmowcy mieli zawsze słabość do kina amerykańskiego. Nawet gdy ideowo - jak teoretycy La Nouvelle Vague - negowali rzemieślniczo-komercyjne ciągotki Hollywoodu, to zazdrościli kolegom zza Oceanu możliwości budżetowych, technicznej wirtuozerii i wyczucia stylu. Ta admiracja często spotykała się z wzajemnością: uczestnictwo francuskich twórców w hollywoodzkiej produkcji było traktowane jako jej nobilitacja artystyczna. Wymiana myśli i talentu odbywała się również na płaszczyźnie muzyki filmowej, stając się udziałem największych: Michela Legranda i Jerry'ego Goldsmitha.

Miles Davis, Eddie Barclay, Michel Legrand, John Lewis, Duke Jordan, Paul Misraki... Ta przykładowa wyliczanka obrazuje skalę ambicji i talentu odpowiedzialnego za mariaż francuskiego kina oraz muzyki jazzowej. Kilka lat po tym, jak Alex North i Franz Waxman wprowadzili jazz do świata Hollywoodu, filmowcy z Francji postanowili pójść w ich ślady i zrobić krok dalej. Przełom lat 50. i 60. nad Sekwaną to dla muzyki filmowej okres zupełnie unikalny: od tego momentu francuskie kino nigdy już nie będzie brzmiało tak samo.

Miles Davis, Eddie Barclay, Michel Legrand, John Lewis, Duke Jordan, Paul Misraki... Ta przykładowa wyliczanka obrazuje skalę ambicji i talentu odpowiedzialnego za mariaż francuskiego kina oraz muzyki jazzowej. Kilka lat po tym, jak Alex North i Franz Waxman wprowadzili jazz do świata Hollywoodu, filmowcy z Francji postanowili pójść w ich ślady i zrobić krok dalej. Przełom lat 50. i 60. nad Sekwaną to dla muzyki filmowej okres zupełnie unikalny: od tego momentu francuskie kino nigdy już nie będzie brzmiało tak samo.

Tematu muzyki do filmów kostiumowych jak dotąd nie wyczerpaliśmy. Naszej uwagi domagają się poeta-awanturnik Cyrano de Bergerac, legendarny banita Robin Hood, oraz nierozłączni muszkieterowie Atos, Portos, Aramis i D'Artagnan - oznacza to, że czeka nas spotkanie z francuską muzyką w wydaniu najbardziej bombastycznym i ekscytującym. W dzisiejszym odcinku wspomnimy też o kilku zakulisowych perypetiach Michela Legranda i Jean-Claude'a Petita: pierwszemu odrzucono muzykę do Powrotu Robin Hooda, drugiego zaś po sądach chcieli ścigać prawnicy Danny'ego Elfmana.

Lider awangardy, antyteza Hollywoodu, ajatollah dodekafonii - takimi słowami, zaczerpniętymi częściowo od Claude'a Chabrola, określić można postać Pierre'a Jansena. Mało znany poza Francją kompozytor mógł pochwalić się w czasach swojej kinowej aktywności jednym z najbardziej oryginalnych głosów muzycznych. Chabrol, lider La Nouvelle Vague i autor pierwszego nowofalowego filmu, poznał młodego Jansena w 1960 roku i na przestrzeni dwóch kolejnych dekad nakręcił z nim wspólnie prawie 30 filmów. O tej długotrwałej, nieszablonowej i niezwykle płodnej współpracy opowiemy dzisiaj.

Kilka rzędów pokręteł, garść bezpieczników, świecące diody, wiązka kabli... W zasięgu drugiej ręki organy elektroniczne albo keyboard, z lśniącą, biało-czarną klawiaturą... Technologia otwierająca nowe horyzonty, pozwalająca komponować zarówno w profesjonalnym studiu, jak i w domowym zaciszu. Na przełomie lat 60. i 70. syntezatory - coraz bardziej zaawansowane technologicznie i coraz bardziej mobilne - trafiają powoli pod strzechy kompozytorów muzyki filmowej. Francuscy artyści dostrzegają potencjał elektronicznych nowinek i ochoczo wprowadzają je na łono rodzimej kinematografii. O tych właśnie pionierach porozmawiamy sobie w dzisiejszym odcinku.

Prawdopodobnie każdy, kto dzieciństwo przeżył w latach 80. lub 90. ubiegłego wieku, pamięta popołudnia spędzone przed telewizorem z oczami wlepionymi w wesołe przygody żandarma Cruchota, komisarza Juve, czy opętanego manią wielkości poborcy podatkowego Don Salluste de Bazan. Filmy te łączył oczywiście Louis de Funès, człowiek-instytucja, prawdziwy symbol francuskiego kina rozrywkowego i jeden z najbardziej charakterystycznych komików w dziejach dziesiątej muzy. Filmografia aktora pełna jest ikonicznych tematów przewodnich, których naszym czytelnikom zapewne nie trzeba przypominać. Na wyrywki zobaczmy więc, co poza tym do zaoferowania mieli kompozytora De Funèsa.

Panorama francuskiej kinematografii byłaby niepełna bez Antoine'a Duhamela, kompozytora trochę zapomnianego, ale mogącego się pochwalić uznaniem europejskiej krytyki oraz pokaźnym, bo już pięćdziesięcioletnim stażem w świecie muzyki filmowej. Dokładnie tyle czasu minęło bowiem od kinowego debiutu artysty w 1964 roku. Uwadze nie może również umknąć zdumiewająca broda, która upodabnia Duhamela do wiekowego czarodzieja, dzierżącego magiczną różdżkę zamiast batuty. W dzisiejszym odcinku przyjrzymy się przekrojowo całej karierze tego ciekawego artysty, ze szczególnym uwzględnieniem kompozycji, jakie napisał dla legendarnego reżysera Jean-Luca Godarda.

Koncert muzyki z filmów studia Pixar uświetnił dwa tegoroczne wydarzenia: po pierwsze, Dzień Dziecka, po drugie oficjalną inaugurację działalności świeżo wybudowanej hali widowiskowej Kraków Arena. Widowisko było zatem skierowane przede wszystkim do najmłodszych, których udział - za sprawą szkół oraz niedrogich biletów - zagwarantował organizatorom sukces frekwencyjny (ponad 10.000 widzów)...

Przed miesiącem przyjrzeliśmy się pierwszemu z francuskich duetów kompozytorsko-reżyserskich - dzisiaj pora na kolejny. François de Roubaix i Roberto Enrico wspólnie pracowali przy pierwszym krótkim metrażu, wspólnie też zadebiutowali na kinowym ekranie. Młodzieńcza kreatywność obu artystów zrodziła całą serię nietuzinkowych prac - wyśmienitych tematów jest tam co niemiara, a każdy z nich zaskakuje konceptem, brzmieniem i nieskrywanym entuzjazmem. Dzisiejszy odcinek to prawdziwa wycieczka po najlepszych melodiach francuskiego kina lat 60. i 70.

Powojenni filmowcy francuscy nigdy nie kryli fascynacji kinem amerykańskim, w tym jednym z najbardziej amerykańskich gatunków - szeroko pojmowanym filmem sensacyjnym. Do grona reżyserów zafascynowanych kryminalnymi fabułami, policyjnymi śledztwami i przestępczym półświatkiem należeli między innymi Georges Lautner i Alexandre Arcady. Żeby udowodnić, jak świetna muzyka powstawała do ich filmów, wraz z redaktorem Łukaszem Koperskim wybraliśmy dla Was dwa albumy - ze świetnymi tematami, niebanalnymi aranżacjami i udziałem wybitnych solistów.

Spośród 21 filmów pełnometrażowych Françoisa Truffauta, Georges Delerue skomponował muzykę jedynie do niespełna połowy z nich. Filmografię francuskiego reżysera można podzielić na kompozytorskie etapy, rozdzielane rozstaniami i powrotami do współpracy z Delerue. Wspólny dorobek obu artystów jest miłośnikom muzyki filmowej doskonale znany - z tego też powodu celem niniejszego artykułu będzie przybliżenie pozostałej czwórki kompozytorów Truffaut: Jeana Constantina, Bernarda Herrmanna, Antoine'a Duhamela oraz Maurice'a Jauberta.

François Truffaut: kinofil, pasjonat muzyki filmowej. Wszyscy dobrze znamy duet, który ów wybitny francuski reżyser stworzył z Georgesem Delerue. Warto jednak pamiętać, że Delerue pracował przy 10 spośród 21 filmów Truffauta. W pozostałych produkcjach twórca 400 batów wykorzystał muzykę innych kompozytorów: Jeana Constantina, Bernarda Herrmanna, Antoine'a Duhamela oraz Maurice'a Jauberta. W dzisiejszym odcinku cyklu zajmiemy się tymi właśnie artystami.

Żywa legenda francuskiej Nowej Fali, niestrudzony zdobywca kobiet, pasjonat futbolu i boksu: Jean-Paul Belmondo. Żaden inny aktor znad Sekwany nie pojawia się równie często na okładkach płytowych soundtracków. I to jakich soundtracków! Belmondo od początku swojej błyskotliwej kariery ma niesamowitą zdolność inspirowania kompozytorów filmowych, którzy odwdzięczyli mu się wyśmienitymi, charyzmatycznymi tematami, stanowiącymi dziś niekwestionowany kanon francuskiej muzyki filmowej. Po krótkim spotkaniu z ikonicznym aktorem w ramach pierwszego etapu naszego Tour de France, przyszła pora przyjrzeć się jego osobie uważniej - choć nie po raz ostatni!

Świat muzyki filmowej od zawsze żyje kompozytorsko-reżyserskimi duetami. Nikomu nie trzeba przedstawiać takich tandemów, jak John Williams i Steven Spielberg, Bernard Herrmann i Alfred Hitchcock, czy Danny Elfman i Tim Burton. Kinematografia francuska na przestrzeni dekad również wyprodukowała co najmniej kilka ikonicznych duetów; do najsłynniejszych można zaliczyć Francisa Lai'a i Claude'a Leloucha oraz Georgesa Delerue i Françoisa Truffauta. W dzisiejszym odcinku naszego cyklu przyjrzymy się dwóm panom o nazwisku Hossein, którzy w latach 50-tych i 60-tych ubiegłego wieku stanowili "azerską siłę" francuskiej sceny filmowej.

Czym byłaby muzyka filmowa bez kina kostiumowego? Rzadko który gatunek wyzwala w kompozytorach takie pokłady wyobraźni i muzycznej wirtuozerii. Barwne kostiumowe freski to oczywiście specjalność Hollywoodu, ale i Francuzi mają na tym gruncie dokonania, których nie muszą się wstydzić. Trudno się temu zresztą dziwić, skoro dzieje ich państwa oraz narodowy dorobek literacki stanowią studnię bez dna, jeśli chodzi o tematy skrojone idealnie do wykwintnego kina historycznego. W dzisiejszym odcinku przyjdzie nam sprawdzić, jak z kostiumowym sztafażem poradzili sobie dwaj gwiazdorzy francuskiej muzyki filmowej: Michel Magne oraz Francis Lai.

Tytan francuskiego kina sensacyjnego, Jean-Pierre Melville, był reżyserem o bardzo sprecyzowanych poglądach muzycznych. Jego filmy, inspirowane tradycją amerykańskiego kina noir, rozbrzmiewają posępną symfoniką i szeroką paletą jazzowych brzmień. Pracowali dla Melville'a najbardziej prominentni kompozytorzy francuskiej sceny soundtrackowej lat 50-tych i 60-tych: Misraki, Delerue, De Roubaix, Legrand, Solal, Demarsan, Colombier... Kawał historii kina i muzyki filmowej.

Pogarda (Le Mépris) miała być próbą połączenia nonkonformizmu twórców francuskiej La Nouvelle Vague z hojnym zapleczem budżetowym i logistycznym, jakie mógł im zagwarantować hollywoodzki system finansowania. Jednakże wskutek spięć na linii reżyser-producenci film wyszedł ostatecznie aż w trzech wersjach: francuskiej i amerykańskiej, z muzyką Georgesa Delerue, oraz włoskiej, z muzyką Piero Piccioniego. W poniższym artykule porównamy obie ścieżki dźwiękowe i spróbujemy dokonać ich oceny.

Wielu z naszych czytelników kojarzy zapewne filmowe arcydzieło Jean-Luca Godarda z 1963 roku, zatytułowane Pogarda, z Brigitte Bardot w jednej z głównych ról. Być może jednak nie wszyscy wiedzą o tym, że obraz Francuza doczekał się brutalnie okrojonej wersji, w której ścieżkę dźwiękową Georgesa Delerue zastąpiono muzyką Piero Piccioniego. Jak obie ilustracje mają się do siebie? Co w filmie się zmieniło, co film stracił, a co być może zyskał? Na te pytania spróbujemy odpowiedzieć w dzisiejszym odcinku cyklu.

Witamy w krainie, gdzie wszystko może się zdarzyć! Jeśli myśleliście, że są instrumenty, które do siebie nie pasują albo że przedmioty codziennego użytku nie mają muzykalnej duszy, François de Roubaix pokaże Wam, że się myliliście! Zapraszamy na tournée po świecie największego oryginała muzyki filmowej znad Sekwany!

W drugim odcinku naszego cyklu przyjrzymy się postaci nieobecnej dotąd na naszym portalu, a będącej jedną z najciekawszych indywidualności europejskiej muzyki filmowej XX wieku. Samouk, innowator, mistrz nietuzinkowej aranżacji, pionier elektroniki oraz prekursor domowych studiów nagraniowych; miłośnik nurkowania - pasji która przyczyniła się do jego tragicznej śmierci. Oto François de Roubaix.

Kochacie francuską muzykę filmową? A może jak dotąd nie poznaliście jej dość dobrze? Niezależnie od tego, którą odpowiedź wybierzecie, portal Filmmusic.pl przygotował dla Was coś specjalnego! "SOUNDTRACKOWY TOUR DE FRANCE" to nowy cykl tematyczny na naszej stronie, poświęcony największym kompozytorom znad Sekwany. Począwszy od dzisiejszego dnia, co tydzień będziemy zapraszać Was na kolejne etapy naszej muzycznej podróży. W ten sposób spróbujemy zaznajomić naszych Czytelników z czymś na kształt kanonu francuskiej myśli soundtrackowej. Zapraszamy wszystkich na linię startową i rozpoczynamy zawody!

Drugiego dnia 6. Festiwal Muzyki Filmowej rozkręcił się na dobre. Fani mieli możliwość uczestniczenia w konferencjach z gwiazdami Festiwalu: Alberto Iglesiasem i Donem Davisem, zaś wieczorem odbyły się dwa nietuzinkowe koncerty, poświęcone muzyce Ernsta Reijsegera i Valgeira Sigurðssona. Z racji obszerności materiału w tej części relacji zapraszamy do lektury naszych zapisków z dwóch awangardowych koncertów.

Drugiego dnia 6. Festiwal Muzyki Filmowej rozkręcił się na dobre. Fani mieli możliwość uczestniczenia w konferencjach z gwiazdami Festiwalu: Alberto Iglesiasem i Donem Davisem, zaś wieczorem odbyły się dwa nietuzinkowe koncerty, poświęcone muzyce Ernsta Reijsegera i Valgeira Sigurðssona. Z racji obszerności materiału w tej części relacji zapraszamy do lektury naszych zapisków ze spotkań kompozytorskich – było niezwykle ciekawie!

6. Festiwal Muzyki Filmowej w Krakowie od początku zapowiadał się jako pole zderzenia różnych kultur muzycznych i różnych sposobów myślenia o muzyce filmowej. I ten zamysł niewątpliwie się udał. Efektem były widowiska przeplatające muzykę filmową głównego nurtu i soundtrackową awangardę; obok brzmień Hollywoodu znalazło się też sporo miejsca dla Europejczyków i gości bardziej egzotycznych; festiwalowa mapa obejmowała Amerykę, Hiszpanię, Islandię, Holandię, zahaczała nawet o Senegal. Zapraszamy do lektury relacji z pierwszego dnia Festiwalu!

Druga część artykułu koncentruje się na rozwiązaniach tematycznych oraz na metodach straszenia i niepokojenia widowni stosowanych przez Howarda Shore'a w filmach Cronenberga. Dodatkowo omówione zostały wydania płytowe cronenbergowskich soundtracków oraz pokrótce te przedsięwzięcia kanadyjskiego reżysera, w których Shore nie brał udziału.

Howard Shore i David Cronenberg – dwóch artystów, którzy od przeszło 30 lat uparcie wprowadzają widownię w stan niepokoju i odbierają jej emocjonalny komfort. Na co dzień spokojni, eleganccy panowie, w wywiadach cierpliwie tłumaczący zawiłości swojej twórczości, na planie filmowym i w studiu nagraniowym stają się przenikliwymi i bezlitosnymi obserwatorami ludzkości, jej wzlotów i upadków. Trzy dekady wspólnej pracy to piękny wynik w środowisku filmowców – niniejszy dwuczęściowy artykuł ma na celu ukazanie, czym charakteryzują się dotychczasowe przedsięwzięcia obu Kanadyjczyków i co interesującego wnoszą oni do świata muzyki filmowej.