Sorstalansag to węgierski dramat wojenny oparty na powieści noblisty Imre Kertesza, który sam napisał do tego filmu scenariusz. Projekt miał największy budżet w historii węgierskiego kina, po raz pierwszy także użyto słynnych kamer Panavision w historii tego kraju. Obóz był ponoć tak dobrze odwzorowany, że Kertesz po krótkim czasie wizyty na planie musiał go opuścić, bo nie mógł znieść widoku. Za kamerą stanął słynny węgierski operator Lajos Koltai.
Do stworzenia muzyki zaangażowano legendarnego Ennio Morricone. Chyba to dobrze świadczy o wysokości budżetu filmu. Włoch do współpracy zaangażował słynną wokalistkę Lisę Gerrard, która tu dla odmiany nie improwizuje swoich partii, wykonywała partie cimbalonu i wokalne. Do projektu zaangażowano pełną orkiestrę, z organami. Morricone nie mógł także odmówić tak dla siebie charakterystycznej (przejął to później np. Hans Zimmer) fletni pana.
Płytę zaczyna utwór Los utracony I (utwory w tłumaczeniu z węgierskiego, opieram się tu na tłumaczeniu angielskim). Zaczyna się od smyczków, z cimbalonem. Motyw jest bardzo prosty, potem pojawia się fletnia z pięknym tematem. Przypomina to trochę klasyczne tematy, takie jak Casualties of War czy Once upon a Time in America, potem pojawia się drugi temat, jeszcze piękniejszy, na orkiestrę i obój. Pierwszy wraca wykonany przez róg. Po kolejnym wykonaniu drugiego, wraca fletnia.
Ścieżka jest bardzo emocjonalna, czasami dramatyczna, zawsze jednak tonalna i melodyjna. Być może jest tak dlatego, że głównym bohaterem filmu jest dziecko. Świetny jest dramatyczny temat w Obozie, zwłaszcza w aranżacji na solowe skrzypce. Słyszałem opinię, że w filmie wypada zbyt melodramatycznie. Sam kontekstu dobrze nie znam, ale wydaje mi się, że takie utwory jak Obóz czy Początek tragedii wypadają tam świetnie, zwłaszcza urywane motywy na cimbalon. W Zniszczeniu duszy do tematu z Obozu dochodzi werbel i kontrapunkt na róg, bardzo dramatyczny materiał. Świetny temat na cimbalon ma Powrót i wspomnienia, potem z ciekawymi nawiązaniami do Szostakowicza.
Główny temat powtarza się dość często. Całość ścieżki jest bardzo ładnie zorkiestrowana, z dobrym użyciem dętych drewnianych i blaszanych (zwłaszcza rogu). Organy wcale nie przeszkadzają, w drugim Hymnie do samotności trzeci temat został pięknie wykonany przez fagot (który rzadko dostaje jakikolwiek materiał tematyczny, przynajmniej w muzyce filmowej). W Bez głosu mamy doskonałe partie perkusyjne.
Płytę kończy Los utracony II, repryza wszystkich użytych w partyturze tematów. Sama muzyka jest bardzo ładna, harmonijna, oparta na pięknych tematach. Nie jest to arcydzieło, ale nawet nienajlepszy Morricone jest lepszy od najlepszego Badelta, Beltramiego czy Ottmana… Bardzo dobra ścieżka.
