Yasushi Akutagawa przyszedł na świat 12 lipca 1925 roku w Tokio. Jego ojcem był jeden z najważniejszych japońskich pisarzy pierwszej połowy XX wieku, Ryunosuke Akutagawa (1892-1927). Gdy Yasushi miał dwa lata, ojciec popełnił samobójstwo. Dzieciństwo spędził w Tabata, dzielnicy Tokio. W 1943 roku rozpoczął edukację w Tokyo Conservatory of Music pod nadzorem dwóch wielkich nazwisk tamtych czasów, Akiry Ifukube oraz Kunihiko Hashimoto. Do 1949 roku kształcił się tam w zakresie kompozycji, dyrygentury i fortepianu. W 1953 roku założył grupę kompozytorską Sannin no kai (The Group of Three) wraz Toshiro Mayuzumim i Ikumą Danem.
Uwielbienie twórczości Igora Strawińskiego rzutowało na jego zainteresowanie muzyką powstającą na zachodzie. W 1954 roku nielegalnie przedostał się do Związku Radzieckiego (Japonia wtedy nie utrzymywała stosunków dyplomatycznych z ZSRR). Tam wykonywał swoje utwory, a także nawiązał znajomości z Dymitrem Szostakowiczem, Aramem Chaczaturianem i Dmitrijem Kabalewskim. Dzięki temu stał się jedynym japońskim kompozytorem, którego nagrania można było znaleźć w sklepach i usłyszeć w radiu w całym ZSRR. To z kolei odcisnęło swoje znamię na utworach skomponowanych przez Akutagawę (wpływy Szostakowicza w „Music for Symphony Orchestra”). Do innych kompozytorów, których twórczość nie pozostała bez wpływu na muzykę Japończyka, należy zaliczyć także Igora Strawińskiego, Sergiusza Prokofieva oraz Akirę Ifukube. Następnie wrócił do Japonii, po drodze koncertując w Hong Kongu i Chinach.
Przygodę z muzyką filmową rozpoczął w 1951 roku, komponując do romansu Shiro Toyody Eriko to tomoni – Dai ichi-bu. Przełomowym momentem był jednak dla niego rok 1953. Napisał wtedy muzykę do filmu Entotsu no mieru basho (za co otrzymał Błękitną Wstęgę) oraz do obrazu Gate of Hell, który otrzymał Oscara. Od tamtego czasu jego kariera znacznie przyśpieszyła. Wkrótce rozpoczął współpracę z renomowanym reżyserem Konem Ichikawą, co zaowocowało kilkunastoma filmowymi partyturami. Niedługo potem poznał Yoshitaro Nomurę dla którego napisał kilka świetnych score’ów, min. do filmów Village of the Eight Gravestones oraz The Demon. Począwszy od 1976 roku, kiedy to po raz pierwszy przyznano Nagrodę Japońskiej Akademii Filmowej za muzykę, do 1982 roku był aż siedmiokrotnie nominowany. Całkowicie zdominował rozdanie w 1977 roku, gdy otrzymał podwójną nagrodę za partytury do filmów Mount Hakkoda oraz Village of the Eight Gravestones. Z filmówką rozstał się w 1982 roku, po napisaniu muzyki do obrazu Suspicion Nomury. Jako kompozytor muzyki filmowej był w tym czasie u szczytu sławy, niemniej resztę życia postanowił poświęcić już jedynie muzyce poważnej. Jego dorobek obejmuje około 80 soundtracków.
Ważną część twórczości Akutagawy stanowiła oczywiście muzyka poważna. Pierwsze preludia i symfonie napisał w drugiej połowie lat 40-tych. W następnych latach powstały takie znakomite kompozycje jak Trinita sinfonica for orchestra (1948), czerpiącą z muzyki Akiry Ifukube oraz Music for Symphony Orchestra (1950), za którą otrzymał nagrodę telewizji NHK. W 1953 roku napisał Triptyque for string orchestra, którego premiera odbyła się w Nowym Jorku pod batutą Kurta Wossa. W 1957 roku odbył podróż do Europy i Indii. Kompleks 34 świątyń znajdujących się w Elurze, zainspirował go do napisania Ellora Symphony. Kilka lat później skomponował operę Kurai Kagami, którą w 1967 roku ponownie opracował, jednocześnie zmieniając tytuł utworu na Orpheus of Hiroshima. Do ostatnich dzieł Akutagawy należą Concerto ostinato for violoncello and orchestra z 1986 roku oraz napisany dwa lata później Ballade on a theme of Godzilla and Orchestra będący pomysłową wariacją legendarnej melodii Ifukube. Wiele z jego utworów było i jest wykonywanych oraz nagrywanych przez rosyjskich dyrygentów, np. Nikolaia Anosova czy Walerija Giergijewa.
Akutagawa jako dyrygent spopularyzował w Japonii twórczość Szostakowicza. Spełniał się także jako nauczyciel od 1956 roku prowadząc amatorską orkiestrę Shin Kokyo Gakudan (The New Symphony Orchestra). W 1976 roku zdobył z nią Suntory Music Award, nagrodę przyznawaną za popularyzację zachodniej muzyki w Japonii. Od 1970 roku był sekretarzem Chairman of the Japanese Society for Rights of Authors, Composers and Publishers, organizacji zajmującej się ochroną praw autorskich. Warto także wspomnieć, że w latach 1977-1984 prowadził program muzyczny Ongaku no Hiroba (Musical Square) w tokijskiej telewizji NHK.
Yasushi Akutagawa zmarł 31 stycznia 1989 roku w wieku 63 lat. Kilkanaście miesięcy po jego śmierci przyznano po raz pierwszy nagrodę Akutagawa composition award, ustanowioną ku jego pamięci.
NAGRODY:
Awards of the Japanese Academy:
Mainichi Film Concours:
NOMINACJE:
Awards of the Japanese Academy:
