Czasami jeden temat filmowy potrafi unieśmiertelnić artystę – tak stało się w przypadku Francisa Lai’a za sprawą kultowej melodii z Love Story. Bogaty dorobek kompozytorski Francuza daleko wykracza jednak poza tę jedną ścieżkę. Wystarczy zresztą wspomnieć, że Lai pozostaje wśród francuskich twórców muzyki filmowej rekordzistą pod względem ilości sprzedanych soundtracków, które rozchodziły się kilkukrotnie w milionowych nakładach (m.in. Mężczyzna i kobieta, Love Story, Emmanuelle II, Bilitis)…
Młody Francis, dając początkowo koncerty w swoich rodzinnych stronach, po raz pierwszy na poważnie zainteresował się sceną jazzową w Marsylii i wkrótce przeprowadził się do Paryża, gdzie osiadł na Montmartre, dołączając do tamtejszego środowiska artystycznego. Nie minęło dużo czasu i Lai współpracował już z piosenkarzem Bernardem Dimey, dla którego skomponował swoją pierwszą piosenkę, Michelem Magne, oraz słynną Edith Piaf. Piosenkowy dorobek Francuza sięga już ponad 600 tytułów, w tym wielu kultowych, klasycznych już kawałków.
Punktem zwrotnym kariery Lai’a był rok 1965, kiedy to poznał reżysera Claude’a Leloucha i następnie skomponował dla niego muzykę do obrazu Mężczyzna i kobieta. Zarówno film, jak i ścieżka dźwiękowa, okraszona pamiętnym tematem, okazały się dużym sukcesem – artystycznym (Oscar i Złota Palma dla Leloucha, nominacja do Złotego Globu dla Lai’a) i finansowym (5 mln sprzedanych płyt). Był to początek wieloletniej współpracy obu panów, która trwa już prawie pół wieku – aż do dziś. Drugi wspólny projekt Lai’a oraz Leloucha, Żyć aby żyć, ugruntował pozycję kompozytora w branży, owocując kolejnymi nominacjami oraz dwumilionowym nakładem sprzedanych płyt.
Od tego czasu muzyka Lai’a stała się nieodłącznym elementem francuskiej sceny filmowej, symbolem popowo-romantycznego brzmienia swoich czasów. Za sprawą wczesnych sukcesów, artysta stał się też gorącym „towarem eksportowym” francuskiej muzyki filmowej, pożądanym w kinie brytyjskim i amerykańskim. Pomimo popularności lirycznego stylu, Lai próbował jednak swoich sił w rozmaitych gatunkach, czego efektem były m.in. utrzymany w rytmie walca, symfoniczny Mayerling, thriller House of Cards, western Les Petrouleuses, czy wojenna komedia Hannibal Brooks. Kulminacją tego etapu kariery Francuza stało się oczywiście głośne Love Story, za które Lai odebrał jedynego w swojej karierze Oscara, pokonując Jerry’ego Goldsmitha, Henry’ego Manciniego oraz Alfreda Newmana. Ścieżka była wielkim sukcesem wydawniczym, bestsellerem w Ameryce, zaś popowa aranżacja tematu głównego, wykonana przez piosenkarza Andy’ego Williamsa, dorobiła się statusu prawdziwego hitu.
Z biegiem czasu Francis Lai wykazywał coraz większe zainteresowanie brzmieniami elektronicznymi, co w pełni objawiło się w latach 70-tych. Na tę właśnie dekadę datują się popularne erotyki Emmanuelle 2 oraz Bilitis, do których Francuz skomponuje skąpane w elektronice ilustracje – jak się okaże, również sprzedające się w olbrzymich nakładach. Kolejną wycieczką w rejony kina erotycznego będzie Madame Claude 2 z 1981 roku, o zbliżonej, orkiestrowo-elektronicznej tonacji. Liczne bazujące na elektronice prace z tamtego okresu stawiają Lai’a w rzędzie takich pionierów, jak Vangelis czy Jean Michel Jarre.
Choć w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych po usługi Lai’a sięgali wciąż uznani reżyserzy (np. Nikita Michałkow w Oczach czarnych, Philippe de Broca w Kluczach do raju), to począwszy od 1991 roku zaobserwować można pewne ograniczenie aktywności filmowej kompozytora, który skoncentrował się na regularnie produkowanych filmach Leloucha. W XXI. wieku Francuz nie przestaje pisać dla kina.
Francis Lai ma trójkę dzieci, jest żonaty od ponad 30 lat, pasjonuje się tenisem oraz muzyką – najróżniejszych stylów i gatunków.
Nagrody:
- Oscar:
- 1971 – Love Story
- Złoty Glob:
- 1971 – Love Story
- Cezar:
- 1989 – Itinéraire d’un enfant gâté
- Laurel Award:
- 1971 – Love Story (drugie miejsce)
- Prix Henri-Langlois:
- 2011 – za całokształt kariery
Nominacje:
- Złoty Glob:
- 1968 – Vivre pour vivre (score + piosenka)
- 1967 – Un homme et une femme (score + piosenka)
- BAFTA:
- 1975 – La bonne année
- 1969 – Vivre pour vivre
- Cezar:
- 1999 – Hasards ou coïncidences (+ Claude Bolling)
- 1982 – Les uns et les autres (+ Michel Legrand)
- 1978 – Bilitis
- Grammy:
- 1972 – Love Story
